پایه سنوات - محاسبه + جدول ۱۴۰۳

پایه سنوات مبلغی است که هر سال به عنوان جبران حقوق کارگرانی که بیش از یک سال سابقه دارند، توسط شورای عالی کار تعیین می شود. در واقع کارگری که یک سال سابقه کار دارد پایه سنوات امسال را دریافت می‌کند ولی کارگری که کمتر از یکسال سابقه دارد پایه سنوات دریافت نمی‌کند.

پایه سنواتی مفهومی متفاوت از پاداش پایان کار است و معمولا کارگران آن را با معنای عرفی «سنوات» یا «حق سنوات» اشتباه می گیرند. پایه سنواتی را می توان بخش حمایتی مزد ثابت دانست. این مبلغ از دو نظر دارای اهمیت است. یکی اینکه جبران کمبود حقوق کارگران می باشد و دیگر اینکه با ایجاد تمایز در میان کارگران با سابقه و تازه‌کار، تاثیر سابقه و تجربه افراد را در حقوق در نظر می گیرد.

پایه سنواتی مفهومی متفاوت از حق سنوات یا مزایای پایان کار است، و معمولا با سنوات اشتباه گرفته می شود. پایه سنوات را می‌توان بخش حمایتی پایه حقوق نامید که معمولا برای جبران حداقل دستمزد، توسط شورای عالی کار، تصویب و ابلاغ می‌شود. این بخش از مزد، در واقع قسمتی از مزد پایه است که معمولاً با حداقل دستمزد جمع و به کارگر پرداخت می‌شود.

اما حق سنوات یا پاداش پایان‌کار مبلغی است که طبق ماده ۲۴ قانون کار در اتمام قرارداد کار یکجا به کارگر پرداخت می شود. مبلغ سنوات به ازای هر سال کار معادل یک ماه آخرین حقوق کارگر می باشد.

پایه سنوات به کارگرانی که بیش از یک‌سال سابقه کار دارند تعلق می گیرد اما حق سنوات به همه کارگران به نسبت روزهای کارکرد تعلق می گیرد.

طبق بند ۲ بخشنامه شورای عالی کار به کارگرانی که در سال ۱۴۰۳ دارای یک سال سابقه کار شده یا یک سال از دریافت آخرین پایه سنواتی آنها گذشته باشد، روزانه مبلغ ۷۰,۰۰۰ ریال نیز به عنوان پایه سنوات پرداخت خواهد شد.

در تبصره های بند ۲ بخشنامه مذکور در مورد پایه سنوات آمده است که پایه سنوات در سال ۱۴۰۳ به همه کارگران دارای قرارداد دائم و موقت که دارای یکسال سابقه کار شده و یا یکسال از دریافت آخرین پایه سنوات آنان در همان کارگاه گذشته باشد، فارغ از اینکه حق سنوات (مزایای پایان کار) خود را تسویه حساب کرده باشند یا خیر تعلق می گیرد.

بنابراین تمام افراد از سال دوم همکاری خود را با یک کارگاه، مشمول دریافت پایه سنوات هستند. پایه سنوات به تمامی افراد تعلق می گیرد و تفاوتی ندارد که قرارداد رسمی داشته باشند یا خیر. یکی از دغدغه های کارگران تفاوت بین قراردادهای رسمی و غیررسمی در پرداخت سنوات بود. بر اساس بخشنامه ای که از سوی وزارت کار در سال 92 ابلاغ شد دیگر تفاوتی بین سنوات کارگران قراردادی و رسمی نیست.

همچنین کارگران تسویه حساب کرده باشند و چه تسویه حساب نکرده باشند، مشمول دریافت پایه سنوات می باشند. حتی اگر فاصله‌ای بین کارکرد آن کارگران در کارگاه وجود داشته باشد یا قرارداد کار آن ها پاره وقت یا تمام وقت باشد.

به کارگران فصلی نیز با توجه به میزان کارکرد آن‌ها سنوات تعلق می‌گیرد.

همانطور که عنوان شد، مبلغ پایه سنوات هر سال توسط شورای عالی کار تعیین می شود. بنابراین در اینجا منظور محاسبه پایه سنوات تجمیعی می باشد. این کار به دو روش قابل انجام است. یکی با استفاده از فرمول محاسبه پایه سنوات و دیگری به کمک جدول پایه سنوات تجمیعی.

فرمول محاسبه پایه سنوات به این صورت است که در هر سال پایه سنوات دریافتی سال قبل در ضریب افزایش حقوق سالانه ضرب می شود، سپس با پایه سنوات اعلامی سال جدید جمع می شود.

پایه سنوات = پایه سنوات سال جدید + ( ضریب افزایش حقوق سالانه * آخرین پایه سنوات دریافتی )

به عنوان مثال محاسبه پایه سنوات در سال ۱۴۰۳ به این صورت است:

برای کارگری با یک سال سابقه، پایه سنوات روزانه ۷۰۰۰ نومان است که این مبلغ از سال دوم به مزد روزانه کارگر اضافه می شود.

در محاسبه پایه سنوات برای سال سوم ( کارگری با دو سال سابقه ) مبلغ ۷۰۰۰ تومان پایه سنوات دریافتی در سال قبل در 0.22 افزایش حقوق ضرب می شود. سپس عدد حاصل با ۷۰۰۰ تومان پایه سنوات ۱۴۰۳ جمع می شود. بنابراین پایه سنوات روزانه کارگری با دو سال سابقه کار در سال ۱۴۰۳ برابر با ۱۵,۵۴۰ تومان می باشد.

به همین روش پایه سنوات برای سال چهارم به بعد قابل محاسبه خواهد بود. این روش محاسبه برای پایه سنواتی کارگران با سابقه بیشتر کمی پیچیده می باشد.

روش دیگر محاسبه پایه سنوات،‌ استفاده از جدول پایه سنوات تجمیعی می باشد که با استفاده از آن می توان بر اساس سال استخدام و میزان سابقه کارگران، پایه سنوات تجمیعی هر سال را محاسبه کرد. در ادامه جدول پایه سنوات تجمیعی ۱۴۰۳ آورده شده است. همچنین نحوه محاسبه پایه سنوات به این روس را با یک مثال توضیح داده ایم.

به عنوان مثال‌ با استفاده از داده های جدول پایه سنوات تجمیعی 1403 برای کارگری با ۱۵ سال سابقه ( ۱۵ سال منتهی به ۱۴۰۳ ) ، پایه سنوات تجمیعی روزانه برابر ۸۰۸,۶۰۹ ریال می باشد. نحوه اعمال پایه سنوات در حقوق به این صورت است که این مبلغ به مزد روزانه کارگر اضافه می شود. مثلا برای یک ماه ۳۰ روزه مبلغ ۲,۴۲۵,۸۲۷ تومان به عنوان پایه سنوات به حقوق وی اضافه می شود.

همچنین یک روش محاسبه پایه سنوات تجمیعی استفاده از جدول تصاعدی مزد می باشد. به عنوان مثال محاسبه پایه سنوات تجمیعی ۱۴۰۳ برای کارگری که ددر سال ۹۵ استخدام شده است به این صورت می باشد:

در جدول تصاعدی مزد محل تلاقی سطر مربوط به 1403 و ستون مربوط به سال ۱۳۹۵ مبلغ 3,016,268 ریال است. حداقل مزد سال 1403 روزانه مبلغ ۲,۳۸۸,۷۲۸ ریال (آخرین رقم سطر 1403) است. اختلاف این دو رقم 627,540 ریال می‌شود. پس پایه سنوات تجمیعی کارگر مزبور در سال 1403 روزانه 627,540 ریال خواهد بود.

برای دانلود جدول تصاعدی مزد ۱۴۰۳ به صورت pdf بر روی لینک زیر کلیک کنید:

دانلود جدول تصاعدی مزد ۱۴۰۳

قبل از بررسی نحوه اعمال پایه سنوات در لیست بیمه، ابتدا به این سوال پاسخ می دهیم که آیا پایه سنوات مشمول بیمه است؟ پایه سنوات (مزد پایه) ماهیت مزدی دارد و جزو مزد و حقوق کارگران به حساب می آید. از آنجا که پایه سنوات جزو مزد و حقوق ثابت کارگران است، مشمول پرداخت حق بیمه می باشد.

در بخشنامه شماره ۱۰۰۰/۱۴۰۳/۱۱۵ مورخ ۱۴۰۳/۰۱/۰۸ سازمان تامین اجتماعی در مورد دستمزد مبنای کسر حق بیمه در سال ۱۴۰۳ نیز به صراحت به اینکه پایه سنواتی مشمول پرداخت حق بیمه می باشد اشاره شده است. بر همین اساس لازم است کارفرمایان در خصوص درج مبلغ پایه سنوات در لیست بیمه ارسالی از ابتدای سال 1403 ( بابت لیست اسفندماه 1402) اقدام نمایند.

تا قبل از سال ۱۴۰۳ آیتم پایه سنوات در لیست بیمه به صورت جداگانه نبود. اما از فروردین ۱۴۰۳ ردیف پایه سنواتی در لیست بیمه اضافه شده است و لازم است برای کارگرانی که بیش از یک سال سابقه دارند مبلغ پایه سنوات تجمیعی در این ردیف آورده شود.

در سال های قبل مبلغ پایه سنوات در لیست بیمه با دستمزد روزانه جمع میشد، اما با توجه به الزام تامین اجتماعی برای درج مبلغ پایه سنوات در لیست های ارسالی لازم است از این پس پایه سنوات به صورت مجزا از دستمزد روزانه، در لیست بیمه ثبت شود. برای دانلود آپدیت جدید نرم افزار لیست بیمه بر روی لینک زیر کلیک کنید:
دانلود نرم افزار لیست بیمه

جدول پایه سنوات به منظور اندازه‌گیری مبلغ پایه سنوات تجمیعی تهیه می‌شود. به این ترتیب می‌توان با استفاده از جدول پایه سنوات مجموع حداقل دستمزد سال و پایه سنوات تجمیعی را محاسبه کرد. برای تهیه جدول محاسبه سنوات،‌ حداقل دستمزد سال از حداقل دستمزد ثابت جدا می‌شود و تنها مبلغ پایه سنوات تجمیعی درون جدول وارد می‌شود. با استفاده از این جدول می‌توان مبلغ پایه سنوات را به صورت مجزا محاسبه کرد.

شورای عالی کار هر سال مبلغ پایه سنوات را همزمان با تعیین مزد و حداقل دستمزد سال جدید تعیین می‌کند. بنابراین هر سال پایه سنوات سال قبل بر روی مزد کنونی اضافه خواهد شد، یعنی پایه سنوات سال پیش با پایه سنوات سال جدید جمع می‌گردند. در ادامه جدول پایه سنوات ۱۴۰۳ به صورت pdf قزار داده شده است:

دانلود جدول پایه سنوات ۱۴۰۳

همچنین جدول پایه سنوات ۱۴۰۳ بر اساس گروه شغلی برای کارگاه های مشمول طرح طبقه بندی مشاغل به صورت زیر می باشد:

با افزایش سابقه کار کارگر به بیش از دو سال و شروع سال سوم کار، پایه سنوات سال گذشته حفظ شده و پایه سنوات سال جدید نیز اضافه می‌شود. در نتیجه با افزایش سابقه کار کارگر در کارگاه مبلغ پایه سنوات نیز به صورت تجمیعی زیاد می‌شود. از آنجایی که پایه سنوات هر سال با سالهای گذشته جمع می شود به آن پایه سنوات تجمیعی گفته می شود.

در واقع برای محاسبه پایه سنوات تجمیعی، عدد پایه سنوات تجمیعی سال گذشته با پایه سنوات سال جدید جمع شوند. در جمع پایه سنوات جدید با پایه سنوات گذشته باید به این نکته توجه داشت که پایه سنوات تجمیعی سال گذشته طبق مصوبه حقوق و دستمزد هر سال، شامل افزایش حقوق نیز میشود.

طبق ماده ۳۶ قانون کار مزد ثابت. عبارت است از مجموع مزد شغل و مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل. در تبصره ۱ این ماده، منظور از مزایای ثابت پرداختی به تبع شغل. مزایایی است که برحسب ماهیت شغل یا محیط کار و برای ترمیم مزد در ساعات عادی کار پرداخت میگردد. بنابراین پایه سنوات نیز جزء مزد ثابت می باشد. همچنین از آنجایی که طبق قانون کار مبنای محاسبه مزایای قانون کار مانند محاسبه اضافه کاری و شب کاری و نوبت کاری و … مزد ثابت می باشد، بنابراین پایه سنوات در محاسبه مزایای مذکور در نظر گرفته می شود.

پایه سنوات جزء مزد ثابت کارگران محسوب می شود و به حداقل دستمزد اضافه و پرداخت می‌گردد. بنابراین در محاسبه مزایای تبعی مانند سنوات، عیدی و پاداش، اضافه کاری و … تاثیر دارد. می توان گفت عدم محاسبه پایه سنوات در حقوق کارگران باعث می شود همه این موارد کمتر از مقدار قانونی به کارگر پرداخت شود.

همچنین به تبع عدم پرداخت پایه سنوات، حق بیمه کارگر نیز کمتر محاسبه و پرداخت می گردد. بنابراین علاوه بر شکایت کارگر بابت مطالبات حقوق و مزایای کمتر پرداخت شده،‌ جریمه تامین اجتماعی بابت حق بیمه کمتر پرداخت شده نیز در انتظار کارفرما خواهد بود.

آیا در صورت تغییر کارگاه پایه سنوات مدت اشتغال در کارگاه قبلی صفر می شود؟ با توجه به متن مصوبه شورای عالی کار در مود پایه سنوات، ملاک تعلق سنوات سابقه کار در کارگاه است. بنابراین تغییر کارگاه پایه سنوات کارگر را صفر می کند و نه تغییر کارفرما. این موضوع در مورد تغییر کارفرما و پیمانکاران صدق نمی کند.

برای پاسخ به این سوال حالت های مختلف را در نظر می گیریم:

1. در صورتیکه کارفرمای اصلی ثابت باشد و محل فعالیت شما تغییر نکند، سابقه پایه سنوات شما به قوت خود باقیست.
   
   مثلا کارفرمای اصلی، شرکت سیمان تهران است و شما تحت استخدام در شرکت (الف) که پیمانکار شرکت سیمان تهران است در قسمت آسیاب سنگ شکن مشغول بکار هستید و بعد از مدتی به هر دلیلی شرکت (الف) از کار برکنار شده و شرکت (ب) جایگزین آن می شود. در این صورت شرکت (ب) موظف است پایه سنوات شما را از ابتدای سابقه بیمه فعالیت در آسیاب سنگ شکن محاسبه نماید.
   
2. در صورتیکه فقط محل فعالیت پیمانکار یا شرکت تغییر کند، سابقه پایه سنوات شما به قوت خود باقیست.
   
   مثلا شما تحت استخدام در شرکت (الف) در کارگاه آسیاب سیمان تهران مشغول کار هستید و بدلیل اتمام قرارداد شرکت (الف) با کارفرمای اصلی، با همان شرکت (الف) در یک کارگاه دیگر مثلا لاستیک سازی ایران تایر ادامه فعالیت می دهید، در اینصورت شرکت (الف) موظف است پایه سنوات شما را از ابتدای زمان استخدام محاسبه نماید.
   
3. در صورتیکه شرکت و محل فعالیت هر دو با هم تغییر کند، سابقه پایه سنوات شما صفر می شود.
   
   مثلا با شرکت (الف) در کارگاه آسیاب سیمان تهران مشغول به کار هستید و بعدا به هر دلیلی با شرکت (الف) قطع همکاری می کنید و از آن به بعد در شرکت (ب) استخدام شده و در لاستیک سازی مشغول می شوید. در این صورت پس از گذشت یکسال همکاری با شرکت (ب)، پایه سنوات به شما تعلق می گیرد.