سلام
اصولاَ شرکت ها به لحاظ تشکیل و پیدا کردن شخصیت حقوقی، تابع قانون کشور محل تشکیل خود هستند. طبق قانون ثبت شرکت ها (1310)، هر شرکتی که در ایران تشکیل و مرکز اصلی آن در این کشور باشد، ایرانی محسوب می شود .( ماده 1 )
. اما شرکت هایی نیز که در کشورهای دیگر تاسیس شده و در آن جا دارای شخصیت حقوقی شده اند که به همین عنوان در ایران معتبر شناخته می شوند و می توانند با اشخاص دیگر اعم از حقیقی و حقوقی قرارداد منعقد کنند و در مراجع قضایی و داوری طرف دعوی قرار گیرند.
ولی هر گاه شرکت های خارجی بخواهند در ایران از طریق شعبه یا نمایندگی به فعالیت بپردازند، بایستی در تهران به ثبت برسند. ( ماده 3 ).
بنا بر آنچه گفته شد، در صورتی که شرکتی در یک کشور تشکیل و ثبت گردد، و آن گاه همین شرکت اقدام به تاسیس شرکت در کشورهای دیگر با تابعیت آن کشورها نماید یا اقدام به خرید سهام شرکت هایی نماید که این شرکت ها تابعیت سایر کشورها را دارند، به نحوی که تمام یا بخش عمده ای از سهام آن شرکت ها را در اختیار خود بگیرند و در نتیجه بر روند اداره و تصمیم گیری در آن شرکت ها مستولی گردد، به چنین شرکتی شرکت چند ملیتی (Multinational Company ) ، فراملیتی یا بین المللی گفته می شود.
شرکت چند ملیتی از نظر قالب ، نوع خاصی از شرکت به شمار نمی آید بلکه گستردگی عملیات تولیدی این شرکت ها در بیش از یک کشور موجب گردیده که به آن ها شرکت چند ملیتی اطلاق گردد. بنابراین ممکن است به عنوان مثال یک شرکت سهامی عام در ایران به وجود آید و آنگاه با ایجاد شعبی در سایر کشورها کالای تولیدی در ایران ( کشور میزبان ) را در دیگر کشورها تولید نماید.
مزیت تولید کالا در کشور دیگر ممکن است استفاده از مواد و نیروی کار ارزانتر و یا دسترسی آسانتر به بازار فروش باشد. همچنین ممکن است جزئی از یک کالا در یک کشور و جزئی دیگر در کشور دیگر تولید شده و نهایتاَ با مونتاژ آن ها محصول نهایی به دست آید.
تعریفی که ارائه شد تعریفی وسیع از شرکت های چند ملیتی است. با توجه به مصادیقی که برای شرکت های چند ملیتی ذکر می شود به نظر می رسد برای آنکه عرفاَ اطلاق صفت چند ملیتی به شرکتی صادق باشد، دارا بودن موقعیتی نزدیک به انحصار نیز ضروری است.
شرکت هایی نظیر نوکیا (Nokia )، نستله (Nestle ) ، و جنرال موتورز(General Motors ) نمونه ای از شرکت های چند ملیتی هستند.
قواعد حاکم بر شرکت های چند ملیتی
از آن جا که شرکت چند ملیتی از نظر قالب ، نوع خاصی از شرکت به شمار نمی آید، ایجاد و اداره آن دارای قواعد خاصی نیست. النهایه ، چنانچه ارتباط شرکت با چند کشور قانون حاکم بر هر یک از اجزای اعمال مرتبط با شرکت را با تردید مواجه نماید، حقوق بین الملل خصوصی هر کشور قانون حاکم را تعیین خواهد نمود.
مدارک مورد نیاز جهت ثبت شرکت چند ملیتی :
- درخواست کتبی و ارائه آن به اداره ثبت علائم تجاری با درج نام های کشورهای مورد نظر
- کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه مدیران و صاحبان حق امضای شرکت
- مدارک هویتی از قبیل کپی برابر اصل کارت ملی و شناسنامه مدیران و صاحبان حق امضای شرکت
- اظهارنامه یا اصل گواهی ثبت علامت تجاری در ایران جهت روئت و کپی آن به منظور ثبت در پرونده
- کپی برابر اصل گواهی ثبت برند
- روزنامه تاسیس و آخرین تغییرات شرکت برای اشخاص حقوقی
- تکمیل فرم مخصوص جهت ثبت شرکت بین المللی با ترجمه انگلیسی
- پرداخت هزینه های ثبت که توسط اداره ثبت شرکت های بین المللی در کشور میزبان صورت می گیرد .
- تهیه معرفی نامه بر روی سربرگ شرکت که به وسیله مدیران و صاحبان حق امضا و با مهر شرکت امضا شده باشد.
- کپی پاسپورت اعضای شرکت
- ارائه وکالت نامه دادگستری در صورت انجام امور به واسطه ی وکیل
نکته : ثبت شرکت چند ملیتی منوط به اخذ تصدیق نامه در ایران می باشد.
با احترام
برای دریافت مشاوره مالیاتی یا حسابداری اینجا کلیک کنید