مرخصی استحقاقی براساس ماده ۶۴ قانون کار محاسبه می شود:
مرخصي استحقاقي سالانه كارگران با استفاده از مزد و احتساب چهار روز جمعه، جمعا يك ماه است. ساير روزهاي تعطيل جزء ايام مرخصي محسوب نخواهد شد. براي كار كمتر از يكسال مرخصي مزبور به نسبت مدت كار انجام يافته محاسبه ميشود.
متن این قانون برای محاسبه استحقاقی، در نگاه اول پیچیده به نظر می رسد ولی با در نظر گرفتن نکات زیر، نحوه محاسبه مرخصی استحقاقی به راحتی انجام می شود:
- مرخصی استحقاقی با احتساب ۴ جمعه، یک ماه می شود. در واقع از آنجا که قانون کار، جمعه را از مرخصی استحقاقی مستثنی کرده است، خالص مرخصی استحقاقی، ۲۶ روز در طول سال می شود. نتیجتا، میزان مرخصی استحقاقی در هر ماه، ۱۶ ساعت می شود. از آنجا که ساعت کاری در هر روز ۷ ساعت و ۲۰ دقیقه می باشد، میزان مرخصی استحقاقی ماهانه، ۲.۵ روز می شود.
- جمعه و روزهای تعطیل جزء ایام مرخصی سالانه کارگران محسوب نخواهد شد. (ماده ۶۴ قانون کار)
- میزان مرخصی روز پنجشنبه بستگی به عرف کارگاه و یا شرکت و میزان ساعت کار پرسنل در روز پنجشنبه دارد.
- کارگر تنها میتواند ۹ روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره مرخصی نماید. (ماده ۶۶)
- نحوه استفاده از مرخصی بدون حقوق کارمندان (کارگران) و مدت آن و شرایط برگشت آنها به کار پس از استفاده از مرخصی با توافق کتبی کارگر یا نماینده قانونی او و کارفرما تعیین میشود. (ماده ۷۲)
- کارگران کارمزد برای روزهای جمعه و تعطیلات رسمی و مرخصی، استحقاق دریافت مزد بر اساس میانگین کارمزد در روزهای کارکرد آخرین ماه را دارند. (ماده ۳۴)
- کارگران کارمزد برای روزهای جمعه و تعطیلات رسمی و مرخصی، استحقاق دریافت مزد را دارند و مأخذ محاسبه میانگین کارمزد آنها در روزهای کار کرد، آخرین ماه کار آنها است. مبلغ پرداختی هم نباید کمتر از حداقل مزد قانونی باشد. (ماده ۴۳)
- برای کار کمتر از یکسال، مرخصی کارگران به نسبت مدت کار محاسبه میشود. (ماده ۶۴)
- در صورت عدم توافق کارگر و کارفرما در مورد زمان مرخصی استحقاقی کارگران، نظر اداره کار و امور اجتماعی محل لازم الاجراست. (ماده ۶۹)
- در صورت استعفا و ترک کار، مطالبات بابت مرخصی‌های باقیمانده به کارگر تعلق نمی‌گیرد.
- در صورت بازنشستگی، ازکارافتادگی کلی، تعطیلی کارگاه یا فوت کارگر، مطالبات بابت مرخصی وزارت کار استفاده نشده به کارگر یا ورثه پرداخت میشود.
- به ایام مرخصی زایمان، در صورتی که ایام مذکور که به تأیید سازمان بیمه تأمین اجتماعی رسیده باشد مرخصی استحقاقی نیز تعلق می گیرد.
- مرخصی استحقاقی، به نیروی کار اقماری، بازاریاب، فروش، کارمزدی و غیره در صورتی که برای آنها بیمه تامین اجتماعی رد شود، مشمول قانون کار می شوند و مرخصی استحقاقی به آنها نیز تعلق می گیرد.
- مدت زمان مرخصی استعلاجی، از مرخصی استحقاقی کسر نمی گردد. از آنجا که مطابق ماده 74 قانون کار مدت مرخصی استعلاجی با تایید سازمان تامین اجتماعی جزء سوابق کار و بازنشستگی کارگران محسوب خواهد شد لذا کارگر در ایام مذکور نیز مشمول برخورداری از مرخصی استحقاقی موضوع ماده 64 قانون مرقوم خواهد بود. ولی از آنجا که بر اساس ماده 66 این قانون کارگر نمی تواند بیش از 9 روز از مرخصی سالانه خود را ذخیره نماید، در مورد کارگرانی که تمام طول سال را در مرخصی استعلاجی بوده و نتوانند از مرخصی سالانه خود استفاده نمایند تنها 9 روز از مرخصی آن سال به حساب ذخیره مرخصی آنان منظور می شود.
- در صورتی که کارگر در طول یک سال کاری بیش از ۲۶ روز از مرخصی استفاده کرده باشد، مازاد آن مرخصی، مرخصی بدون حقوق تلقی می شود و بایستی از کارکرد ماهانه کسر گردد.
- مرخصی های موردی موضوع ماده 73 قانون کار که به مناسبت ازدواج دائم و یا فوت پدر و مادر، همسر و اولاد به کارگران داده میشود جدا از مرخصی استحقاقی سالانه کارگر بوده و ارتباطی با مرخصی استحقاقی سالیانه موضوع ماده 64 قانون کار ندارد.
- به مدت مرخصی استحقاقی، عیدی و سنوات تعلق می گیرد. به استناد ماده 64 قانون کار، باتوجه به اینکه مدت مرخصی استحقاقی جز حقوق حقه ی کارگران می باشد و مدت مذکور جز سابقه ی ایشان محسوب می گردد، بنابراین به مدت مرخصی استحقاقی، عیدی و سنوات پایان خدمت تعلق می گیرد.
با احترام
برای دریافت مشاوره بیمه اینجا کلیک کنید
