با سلام
در سال 1397 شرکتی با مسئولیت محدود ثبت کرده‌ایم که تنها اعضایش من و خواهرم هستیم. به همراه خانواده در یک منزل مسکونی ویلایی زندگی می‌کنیم که پدرم یک اتاق از یک طبقه را جهت محل شرکت در اختیارمان قرار داده است. ایشان تمایلی به دریافت اجاره یا رهن از ما ندارد اما چون ملک به نام پدرم است و به نام شرکت نیست قانوناً باید قرارداد اجاره‌ای بین شرکت و پدرم وجود داشته باشد.
برای سال 1397 قراردادی رسمی با کد رهگیری در بنگاه املاک نوشتیم و مبلغ 5 میلیون تومان رهن و اجاره‌ی ماهانه 300 هزار تومان تعیین کردیم. بعد از هر بار پرداخت اجاره مبلغ مالیات را از آن کسر و پرداخت کردیم و همچنین پدرم اظهارنامه‌ی درآمد املاک را ارسال کردند.
بعد از رسیدگی اداره‌ی مالیات و صدور برگه‌ی تشخیص مطلع شدیم که برای سال 1397 مبلغ اجاره را هشت برابر و برای سال 1398 شش برابر رقم قرارداد تشخیص داده‌اند و بر همین اساس مالیات بیشتری تعیین کرده‌اند.
پس از اعتراض به برگه‌ی تشخیص سال 1397 در هیئت حل اختلاف با ارائه‌ی اظهارنامه‌ی شرکت که مبلغ اجاره در آن بود و همچنین مدارک دال بر رابطه‌ی پدر و فرزندی موجر و مستأجر رأی به نفع ما صادر شد و اجاره‌ی ماهانه 300 هزار تومان را طبق تبصره‌ی یک ماده 54 قانون مالیات مستقیم قبول کردند. برای سال 1398 نیز اعتراض خود را ثبت کرده‌ایم و تاکنون جوابی دریافت نکرده‌ایم.
قابل‌ذکر است که برای سال‌های 1398 و 1399 هم طبق روال سال 1397 ماهی 300 هزار تومان اجاره پرداخت کردیم و مالیات آن را نیز پرداخت و اظهارنامه‌ی درآمد املاک را ارسال کردیم اما برای سال‌های 1398 و 1399 قرارداد جدیدی ننوشتیم و همان قبلی را ادامه دادیم هرچند که آن قرارداد در یک خرداد 1398 پایان پیدا کرد.
آیا در حال حاضر امکان دارد که قراردادی رسمی برای سال‌های 1398 و 1399 بنویسیم با توجه به اینکه در سال 1400 هستیم؟ اگر پاسخ خیر است، اینکه در انتهای همان قرارداد بنویسیم «قرارداد تمدید شده و تا پایان 1399 معتبر است» آیا برای اداره‌ی مالیات معتبر است تا آن را به‌عنوان مدرکی جهت طی مراحل اعتراض استفاده کنیم؟
در ماده 53 قانون مالیات‌های مستقیم درآمد مشمول مالیات را کل مال‌الاجاره ذکر کرده اما در این ماده و مواد دیگر تعریفی از مال‌الاجاره ارائه نشده است. برگ‌های تشخیصی که دریافت کردیم نشان می‌داد که هیچ توجهی به مبلغ رهن نشده و صرفاً بر اساس متراژ ملک مبلغ اجاره از روی جدول ارزش اجاری تعیین شده است. از طرفی دیگر عرفاً مبلغ رهن و اجاره قابل‌تبدیل است. در پرتال اطلاع‌رسانی اداره‌ی مالیات ذیل ماده 54 بخشنامه‌ای وجود دارد با عنوان «در مورد نحوه تقویم مال‌الاجاره درزمانی که رهن و اجاره میباشد». این بخش‌نامه اعلام می‌کند که به ازای هر یک میلیون تومان رهن مبلغ ماهانه 15 هزار تومان درآمد اجاره را اضافه کنید؛ اما برخی از کارشناسان مالیاتی می‌گویند که اصولاً مبلغ رهن شامل مالیات نمی‌شود. حتی ماده‌ی 53 به‌وضوح تأکید می‌کند که در رهن تصرف، راهن طبق مقررات این فصل مشمول مالیات خواهد بود.
ما قصد داریم قرارداد جدیدی برای سال‌های بعد بنویسیم که مبلغ رهن را افزایش دهیم و مبلغ اجاره‌ی ماهیانه را صفر کنیم. اگر فرض کنیم که مبلغ ماهانه یک‌میلیون تومان موردقبول اداره‌ی مالیات است، چه مبلغ رهنی معادل یک میلیون تومان اجاره‌ی ماهانه است؟ با توجه به اینکه ظاهراً وقتی قرارداد به‌صورت رهن و اجاره است وحدت رویه‌ای برای محاسبه‌ی مال‌الاجاره وجود ندارد.
آیا بهتر است در مغازه‌های املاک قرارداد با کد رهگیری نوشت یا در دفاتر اسناد رسمی قرارداد نوشت؟ آیا می‌توان در قرارداد ذکر کرد که فقط یک اتاق اجاره داده شده است؟
