شخصیت شرکتها جدا از شخصیت سهامداران و مالکین می باشد و پرداخت مالیات و بدهیها با شرکتها است و این مبلغ بدهی ابتدا از خود شرکت برداشته میشود و پرداخت میگردد.
در مواردی که دارائیهای شرکت توان پرداخت بدهی را نداشته باشد، علاوه بر شرکتها، سهامدارن و مالکین هم مسئول پرداخت بدهی میشوند. اما در وهله اول شرکت بدون توجه به نوع شرکت مسئول پرداخت بدهی میباشد.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت با مسئولیت محدود
در این از نوع شرکت ،شرکا (سهم الشرکه داران) به اندازه سرمایهای که در شرکت دارند مسئول پرداخت بدهی میباشند. مثلاً اگر سرمایه یک شرکت، یک میلیارد ریال باشد و یکی از شرکاء دارای ۱۰ درصد سهم الشرکه (صد میلیون ریال) سهم الشرکه باشد در مورد بدهیهای شرکت، فقط تا میزان صد میلیون ریال، مسئول خواهد بود.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت سهامی عام و سهامی خاص
در این شرکتها صاحبان سهام به میزان مبلغ اسمی سهام شان مسئول پرداخت بدهی میباشند. بهطور مثال مثلاً اگر سرمایه شرکت، یک میلیارد ریال منقسم به یک میلیون سهام هزار ریالی باشد و یکی از سهام داران دارای ۱۰ درصد سهم معادل صد هزار سهم هزار ریالی (صد میلیون ریال) سهم باشد در مورد بدهیهای شرکت، فقط تا میزان صد میلیون ریال، مسئول خواهد بود.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکتهای نسبی
شرکای شرکت به اندازه سرمایهای که در شرکت دارند مسئول پرداخت بدهی میباشند. اگر داراییهای شرکت به اندازه بدهیهای شرکت نبود هر شریک به اندازه سرمایهای که در شرکت دارد مسئول پرداخت بدهی میشود.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت تضامنی
در این نوع شرکت اگر دارایی خود شرکت به میزان بدهیها نبود هر یک از شرکای شرکت بی توجه به به میزان سهام و سرمایه خود، موظف به پرداخت بدهیهای شرکت میباشند.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت مختلط سهامی
در این جا به دو بخش تقسیم میشود. کسانی که سرمایه آنها به صورت سهام است و به میران سهامشان مسئول پرداخت بدهی میباشند. دسته دوم کسانی هستند که شریک ضامننامیده میشوند و بعد از این که دارائی شرکت برای پرداخت بدهی کافی نبود مسئول پرداخت بدهی به اشخاص ثالث هستند.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت مختلط غیرسهامی
در این نوع هم دو بخش تقسیم میشود. دستهای که شریک با مسئولیت محدود میباشند و تا میزان سرمایه خود مسئول پرداخت دیون شرکت هستند و دسته دیگر که شریک ضامن معرفی میشوند مسئول کلیه بدهیهای شرکت میباشند.
مسئولیت پرداخت بدهی در شرکت تعاونی
سهامدارن به اندازه ارزش اسمی سهام خود مسئول پرداخت بدهی شرکت تعاونی میباشند.
در تمام موارد بیان شده در بالا بستانکاران یک شرکت وقتی میتوانند برای دریافت بستانکاری خود به شرکاء و سهامداران مراجعه کنند که شرکت منحل شده و دارائی شرکت برای تسویه بدهیها کفایت ننماید.
در ابتدا، هر شرکتی، بدون توجه به تعداد و نوع مسئولیت شرکاء و سهامدارانش، مسئول پرداخت بدهیها و انجام تعهداتش میباشد و در صورتی که اموال و سرمایه شرکت برای پرداخت بدهیها و انجام تعهدات شرکت کفایت نکرد پس از انحلال شرکت، نوبت به مسئولیت شرکاء و سهامداران به ترتیب بیان شده در بالا می رسد.