نزدیک بیست سال است دریک واحد صنعتى بسیارآلوده، که از طرف اداره کار نیز جزو مشاغل سخت و زیان آور محسوب می شود، به صورت رسمى و با عنوان شغلی کارمندى، ولى با فعالیت کارگری، مشغول به کار بوده ام. بر اثر عوارض کار به بیماری سختی مبتلا شده ام. با این حال، اداره کار از پذیرش سوابق خدمتى من، با توجه به وضعیت شغلی و مسئولیت های محوله در کارخانه، برای بازنشستگى در مشاغل سخت و زیان آور خودداری می کند. چاره چیست؟
پاسخ: تأیید سابقه کار در مشاغل سخت و زیان آور، توسط کمیسیون مربوطه در اداره کار و با استناد به مدارک موجود در سوابق تأمین اجتماعی کارگر صورت می گیرد.
استفاده از مزایای بازنشستگی پیش از موعد، تنها به فعالیت بیمه شده در حرفه هایی که در لیست مشاغل سخت و زیان آور قرار دارند، بستگی ندارد؛ بلکه کارفرما موظف است با اعلام شغل سخت و زیان آور به سازمان تأمین اجتماعی و پرداخت حق بیمه مربوط به این دسته از مشاغل (که ۴ درصد بیش از حق بیمه معمولی است) امکان استفاده کارگر بیمه شده را از این مزایا فراهم کند.
اگر کارفرما، عنوان شغلی کارگر را در لیست بیمه، کارمند اعلام کند، تأیید سخت و زیان آور بودن کار بسیار مشکل است. به تمام افرادی که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار هستند توصیه می شود، عنوان شغلی خود را در لیست های بیمه، با مراجعه به شعب سازمان تأمین اجتماعی، بررسی کنند.
از سال ۱۳۶۵ در یک مغازه بزازی به کار مشغول شده ام، اما بیمه ام از سال ۱۳۷۲ رد شده است. صاحب کارم قبول دارد و حاضر است مبلغ مربوطه را بپردازد. استشهاد محلی تهیه کرده ام. به سازمان تأمین اجتماعی مراجعه کرده ام، اما گفتند بی نتیجه است. لطفا راهنمایی ام کنید.
پاسخ: طبق بخش دوم از فصل دوم دستورالعمل «رسیدگی به ادعای بیمه شدگان در خصوص اشتغال در کارگاه ها»، استشهاد محیط کارگاه، یکی از مدارک قابل ارائه برای ادعای سابقه است. بنابراین در صورتی که چنین مدرکی را در اختیار دارید، می توانید برای ادعای سابقه بیمه، به آخرین شعبه تأمین اجتماعی، که در آن برای شما لیست بیمه رد شده است، مراجعه کنید.
نکته ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که ادعای سابقه بیمه و اثبات آن، چرخه اداری نسبتاً طولانی دارد. این چرخه اداری شامل:
۱- مراجعه مدعی (الف- شناسایی دقیق مدعی؛ ب-رسیدگی های اولیه)
۲- رسیدگی نهایی به ادعای متقاضی سابقه در کمیته های سامان سوابق در شعبه و اداره کل استان و تأیید نهایی در کمیته رسیدگی به ادعای اشتغال در کارگاه است.
بنابراین مسیری که باید برای رسیدن به خواسته خود طی کنید، نسبتاً زمان بر است. توصیه می شود با صبر و حوصله نسبت به ادعای سابقه اقدام کنید و در تهیه مدارک مورد نیاز، دقت لازم را مبذول دارید. توجه داشته باشید که اصل تمام مدارکی که به شعبه تأمین اجتماعی ارائه می کنید، پس از تطبیق با تصویر(کپی) آن ها توسط واحد نام نویسی و حساب های انفرادی، باید به شما باز گردانده شود.
سابقه کار مشاغل سخت و همچنین بازنشستگی مشاغل سخت به چه صورت محاسبه می شود؟
پاسخ: هر سال کاری یک و نیم برابر محاسبه خواهد شد (به شر پرداخت حق بیمه اضافه ۴ درصد) که البته جنسیت نیز مطرح نیست و زنان و مردان باید به طور مساوی شرایط فعالیت ۲۰ و ۲۵ سال متوالی و متناوب سابقه فعالیت در مشاغل سخت را داشته باشند.
کارهای سخت و زیان آور به چه کارهایی گفته می شود؟
پاسخ: کارهای سخت و زیان آور، کارهایی است که در آن ها عوامل فیزیکی، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی محیط کار، غیر استاندارد بوده و در اثر اشتغال کارگر تنشی به مراتب بالاتر ازظرفیت های طبیعی (جسمی و روانی) در وی ایجاد گردد که نتیجه آن بیماری شغلی و عوارض ناشی از آن بوده و بتوان با به کار گیری تمهیدات فنی، مهندسی، بهداشتی و ایمنی و غیره، صفت سخت و زیان آور بودن را از آن مشاغل کاهش یا حذف نمود.
منظور از نوع الف و ب در کارهای سخت و زیان آور چیست؟
پاسخ: به موجب ماده ۱ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ـ موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۳۶۵/ت۳۶۰۰۵هـ مورخ ۵/۲/۱۳۸۶، مشاغل به دو گروه الف و ب تقسیم بندی می شوند.
گروه الف: مشاغلی که صفت سخت و زیان آوری با ماهیت شغل وابستگی دارد اما می توان با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر مناسب توسط کارفرما سختی و زیان آوری آن ها را حذف نمود.
گروه ب: مشاغلی که ماهیتاً سخت وز یان آور بوده و با به کارگیری تمهیدات بهداشتی، ایمنی و تدابیر فنی توسط کارفرما، صفت سخت و زیان آوری آن ها کاهش یافته ولی کماکان سخت و زیان آوری آن ها حفظ می گردد.
شرایط بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور چیست؟
پاسخ: مطابق با بخش اول بند (ب) تبصره ۲ قانون بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور، داشتن حداقل بیست سال متوالی و یا بیست و پنج سال متناوب اشتغال در کارهای سخت و زیان آور که در هر مورد حق بیمه مدت مزبور را نیز به صندوق تامین اجتماعی پرداخت کرده باشند بدون شرط سنی می توانند درخواست خود را به ادارات کار و امور اجتماعی استان ها جهت طرح در کمیته های استانی ارائه نمایند.
تعیین سخت و زیان آور بودن شغل یا مشاغل توسط چه کسی و به چه صورت مشخص می شود؟
پاسخ: تعیین سخت و زیان آور بودن شغل یا مشاغل بر اساس بررسی سوابق و شرایط محیط کار و توسط کمیته کارشناسان موضوع ماده ۲ آیین نامه اجرایی و متعاقباً کمیته استانی موضوع ماده ۸ آیین نامه اجرایی مربوطه مشخص می شود.
بررسی ما برای موضوع کارهای سخت و زیان آور چگونه درخواست می گردد؟
پاسخ: حسب درخواست کارگر، کارفرما، تشکل ها، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت کار و امور اجتماعی و صندوق تامین اجتماعی، تعیین سخت و زیان آور بودن مشاغل در هر کارگاه با بررسی سوابق، انجام بازدید و بررسی شرایط و با تایید کمیته های استانی انجام می گیرد.
پرداخت فوق العاده سختی کار برای کارگرانی که در کارهای سخت و زیان آور اشتغال دارند چگونه است؟
پاسخ: در مواد ۵۲ و ۶۵ قانون کار در کارهای سخت و زیان آور مزایایی پیش بینی شده است و چنانچه کارگاه دارای طرح طبقه بندی مشاغل باشد فوق العاده سختی کار با توجه به ماهیت شغل یا محیط کار پرداخت می گردد.
میزان مرخصی در مورد کارهای سخت و زیان آور به چه میزان می باشد؟
پاسخ: به استناد ماده ۶۵ قانون کار مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان آور اشتغال دارند ۵ هفته می باشد. استفاده از این مرخصی، حتی الامکان در دو نوبت و در پایان هر شش ماه کار صورت می گیرد.
در مورد مرخصی کارهای سخت و زیان آور که در سال ۵ هفته است آیا این مرخصی، با احتساب پنج روز جمعه است یا خیر؟
پاسخ: مرخصی سالیانه کارگرانی که به کارهای سخت و زیان آور اشتغال دارند ۵ هفته می باشد.
حدود ۵ سال است که در شغل سخت و زیان آور مشغول به کار می باشم آیا می توانم برای تطبیق مشاغل سخت و زیان آور این ۵ سال اقدام نمایم؟
پاسخ: در صورت احراز شرایط بازنشستگی در قانون تامین اجتماعی(اعم از داشتن شرایط عادی و یا سخت و زیان آور)و با توجه به استفساریه قانون مشاغل سخت و زیان آور مصوب ۹/۶/۹۰ مجلس شورای اسلامی این موردامکانپذیر است.
آیا مشاغل اداری در یک کارگاه می تواند جزء مشاغل سخت و زیان آور باشد؟
پاسخ: با توجه به تعریف کارهای سخت و زیان َآور چنانچه آلاینده های محیطی محل کار متقاضی مورد بررسی قرار گیرد و بیش از حد مجاز باشد می تواند جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب گردد.
انجام کارهای سخت و زیان آور در خصوص کارگران نوجوان چه حکمی دارد؟
پاسخ: با استناد به ماده ۸۳ قانون کار، ارجاع هر نوع کار اضافی و انجام کار در شب و نیز ارجاع کارهای سخت و زیان آور و خطرناک و حمل بار با دست، بیش از حد مجاز و بدون استفاده از وسایل مکانیکی برای کارگر نوجوان(بین ۱۵ تا ۱۸ سال سن)ممنوع است.
آیا تعطیلات هفتگی و تعطیلات رسمی به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت وزیان آور محسوب می شود؟
پاسخ: به موجب جزء «الف» و« ب» بند ۱ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی قانون بازنشستگی در کارهای سخت وزیان آور، تعطیلات هفتگی و تعطیلات رسمی به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می گردد.
برای کارهای سخت و زیان آور کارفرما چه مقدار هزینه می بایست پرداخت نماید ؟
پاسخ: به استناد ماده ۱۴ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی کارفرما مکلف است پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده شاغل در کارگاه وی، معادل چهار درصد (۴%) میزان مستمری برقراری بیمه شده نسبت به سنوات اشتغال او در مشاغل سخت و زیان آور را که توسط صندوق تأمین اجتماعی محاسبه و مطالبه می گردد به طور یکجا به سازمان یاد شده پرداخت نماید.
آیا کارفرمایی که مشاغل کارگران وی سخت و زیان آور می باشد بایستی به کارگران فوق العاده سختی کار بپردازد؟
پاسخ: درقانون وجهی بعنوان سختی کار وجود ندارد و در صورتی که طرح طبقه بندی مشاغل در شرکت اجرا شده باشد پرداخت فوق العاده سختی کار قابل اعمال می باشد.
آیا کارفرمایانی که کارگاه های آنان مشمول آیین نامه سخت و زیان آور می باشد بایستی حق بیمه بیشتری پرداخت نمایند؟
پاسخ: در خصوص آندسته از کارگران شاغل در کارهای سخت و زیان آور پس از احراز شرایط بازنشستگی بیمه شده در کارگاه وی، میزان ۴ درصد حق بیمه سنوات اشتغال می بایست پرداخت گردد.
وظیفه کارفرمایانی که مشاغل موجود در کارگاه های آن ها سخت و زیان آور می باشد کدام است؟
پاسخ: کارفرمایان کارگاه های دایر از تاریخ تصویب آیین نامه تمام یا برخی از مشاغل آنها در کمیته های بدوی و تجدید نظر استانی یا شورای عالی حفاظت فنی، سخت و زیان آور شناخته شده یا می شود مکلفند ظرف دو سال از تاریخ ابلاغ تصمیم قطعی کمیته یا شورا حسب مورد نسبت به ایمن سازی عوامل و شرایط محیط کار مطابق حد مجاز و استاندارد های مشخص شده در قانون کار و آیین نامه های مربوط( مصوب شورای عالی حفاظت فنی ) و سایر قوانین موضوعه در این زمینه اقدام و صفت سخت و زیان آوری مشاغل موضوع بند “الف” ماده (۱) را حذف و نتیجه را کتباً به کمیته بدوی موضوع ماده (۸) این آیین نامه برای بررسی و تایید گزارش نمایند.
چنانچه درخواست شغل یا مشاغل سخت و زیان آور افراد یا گروهی در کارگروه بررسی مشاغل سخت و زیان آور مطرح و منتج به صدور رای شود نحوه اعتراض به نظریه کارگروه به چه صورت می باشد؟
پاسخ: مراتب ازناحیه کمیته تجدید نظر استان قابل پی گیری خواهد بود و در مرحله بعد در صورت اعتراض صرفاً از ناحیه دیوان عدالت اداری قابل اعتراض می باشد.
مبنای پرداخت پاداش بازنشستگی به کارگرانی که با استفاده از قانون بازنشستگی پیش از موعد بازنشسته می شوند چیست؟
پاسخ: مبنای پرداخت مزایای بازنشستگی موضوع ماده ۳۱ قانون کار میزان سابقه کار کارگر در کارگاه مربوط می باشد و کسانی که با استفاده از قانون بازنشستگی پیش از موعد بازنشسته می شوند نیز به نسبت سابقه کاری که در کارگاه دارند از مزایای مذکور برخوردار خواهند شد.
آیا کارگران شاغل در دستگاه های اجرایی نیز مشمول قانون بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت وزیان آور مصوب مورخ ۱۴/۷/۸۰ هستند؟
پاسخ: به استناد مصوبه شماره ۱۲۴۶۱۰/ت۴۴۵۴۷ک مورخ ۶/۶/۸۹ وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک که در تاریخ ۱/۶/۸۹ به تایید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.کارگران تابع قانون کار وتامین اجتماعی شاغل در دستگاههای اجرایی (وزارتخانه ها، مؤسسات و شرکتهای دولتی، شهرداری ها، بانکها و سازمانهایی که شمول حکم بر آنها مستلزم ذکر نام است)، در مورد بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیان آور مشمول ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی هستند.
شغل مشابه من در یک کارگاه دیگر به عنوان شغل سخت و زیان آور تایید شده ولی شغل من سخت و زیان آور تایید نشده آیا این کار قانونی است؟
پاسخ: مستند به ماده ۱۵ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، سخت و زیان آور بودن مشاغل قابل تسری به دیگر واحدها نمی باشد به بطورمثال، یک عنوان شغلی دریک کارگاه خاص سخت و زیان آور شناخته می شود و همان عنوان شغلی در کارگاه دیگر سخت و زیان آور شناخته نمی شود.ملاک تطبیق و تشخیص مشاغل سخت وزیان آور، آلاینده سنجی از محیط کار متقاضی می باشد.
آیا کارفرما مجاز به ارجاع کار اضافی با جلب رضایت کارگران در مشاغل سخت و زیان آور می باشد ؟
پاسخ: به استناد ماده ۶۱ قانون کار ارجاع کار اضفی به کارگرانی که کار شبانه یا کارهای خطرناک و سخت زیان آور انجام می دهند ممنوع است.
آیا بیمه بیکاری جزء سوابق کارهای سخت و زیان آور محسوب می گردد ؟
پاسخ: به موجب بند (د) ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ـ موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۳۶۵/ت۳۶۰۰۵هـ مورخ ۵/۲/۱۳۸۶ ایام استفاده از مقرری بیمه بیکاری مشروط بر این که بیمه شده قبل از برقراری بیمه بیکاری در مشاغل سخت و زیان آور اشتغال به کار داشته و در حین مقرری بگیری و یا حداکثر تا دو ماه پس از اتمام دوره مزبور در مشاغلی که سخت و زیان آور شناخته شده مشغول به کار شده یا طبق آیین نامه بتواند بازنشسته شود مدت مزبور فقط موجب زایل شدن توالی اشتغال در کارهای و زیان آور نمی باشد مگر اینکه بر اساس مصوبه هیئت وزیران به صورت ویژه و موردی تصمیم گیری شده باشد.
آیا حضور داوطلبانه در جبهه جزء سوابق در کارهای سخت و زیان آور محسوب می شود ؟
پاسخ: مطابق بند (۱) ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ـ موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۳۶۵/ت۳۶۰۰۵هـ مورخ ۵/۲/۱۳۸۶، تمام یا قسمی از خدمت نظام وظیفه در جبهه های نبرد حق علیه باطل یا حضور داوطلبانه در جبهه که به تائید مراجع ذیصلاح رسیده باشد جزء سوابق کارهای سخت وزیان آور محسوب می گردد.
آیا آراء کمیته های بدوی استانی قابل اعتراض می باشد؟
پاسخ: به استناد تبصره ۵ ماده ۸ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲)ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، رای کمیته بدوی ظرف پانزده روز اداری از تاریخ ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی است در صورتی که هر یک از طرفین (کارگر و کارفرما) به رای اعتراض داشته باشند درخواست تجدیدنظر خود را بایستی کتباً ( طی فرم شماره ۴ )به اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی محل تسلیم نمایند.
آیا رای قطعی و لازم الاجرا کمیته های استانی در خصوص کارهای سخت و زیان آور قابل اعتراض می باشد ؟
پاسخ: بلی، دیوان عدالت اداری می تواندبه استناد بند۲ماده ۱۳ قانون دیوان عدالت اداری آراء مغایربا هدف و حکم متقن را نقض نماید.
آیا نوع «الف» یا «ب » شغل تایید شده سخت و زیان آور نیز قابل اعتراض می باشد؟
پاسخ: بلی، تعیین نوع الف یا ب جزیی از آراء کمیته های استانی می باشد لذا همانگونه که آرای کمیته های بدوی حداکثر ظرف مدت ۱۵ روز اداری پس از ابلاغ قابل تجدید نظرخواهی در کمیته تجدید نظر همان استان می باشد نوع «الف» یا «ب » نیز از این امر مستثنی نیست.
شغل من در کمیته تجدید نظر استانی سخت و زیان آور تایید نشده و به رای کمیته اعتراض دارم تکلیف چیست ؟
پاسخ: مراتب صرفاً از ناحیه دیوان عدالت اداری قابل پی گیری خواهد بود.
چه نوع مرخصی هایی جزء سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می شود؟
پاسخ: به استناد جزء د، ج و هـ بند ۱ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی، ایام استفاده از مرخصی استحقاقی، مرخصی بابت ازدواج یا فوت همسر، پدر، مادر و فرزندان به مدت ۳ روز با دریافت دستمزد در مورد مشمولان قانون کار و ایام استفاده از مرخصی استعلاجی یا استراحت پزشکی از اینکه حقوق ایام مزبور توسط کارفرما پرداخت شود و یا اینکه بیمه شده از غرامت دستمزد ایام بیماری استفاده کرده باشد.
آیا مرخصی بدون حقوق توالی اشتغال مشاغل سخت و زیان آور را از بین می برد؟
پاسخ: به استناد جزء الف بند ۳ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی استفاده از مرخصی بدون حقوق به مدت بیش از دو ماه به هر منظور و تحت هر عنوان علاوه بر مرخصی مندرج در بند (ی) موضوع ردیف ۲ آیین نامه اجرایی بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور توالی اشتغال را از بین برده و موجب تناوب اشتغال وی می شود.
آیا استفاده از مرخصی استحقاقی توالی اشتغال در سخت وز یان آور را از بین می برد؟
پاسخ: به استناد بند(ی)بخش ۲ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی، چنانچه مرخصی استحقاقی در فواصل اشتغال به کارهای سخت وزیان آور واقع شود موجب زایل شدن توالی اشتغال در کارهای سخت و زیان آور نمی گردد و به عنوان سابقه اشتغال در کارهای سخت و زیان آور محسوب می گردد.
چنانچه در فواصل اشتغال به کارهای سخت و زیان آور فرد از مرخصی استعلاجی استفاده نماید آیا توالی اشتغال از بین خواهد رفت؟
پاسخ: به استناد جزء هـ بند ۱ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ـ موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۳۶۵/ت۳۶۰۰۵هـ مورخ ۵/۲/۱۳۸۶، ایام استفاده از مرخصی استعلاجی یا استراحت پزشکی اعم از این که حقوق ایام مزبور توسط کارفرما پرداخت شود و یا این که بیمه شده از غرامت دستمزد ایام بیماری استفاده کرده باشد توالی را از بین نخواهد برد.
در صورتی که در حین کار سخت و زیان آور فردی به سربازی رفته و پس از سربازی به کار قبلی بازگشته باشد آیا توالی اشتغال از بین می رود ؟
پاسخ: به استناد جزء هـ بند ۲ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی، ایام خدمت سربازی (دوران ضرورت و احتیاط) مشروط بر این که بیمه شده حداکثر تا دو ماه پس از پایان خدمت به کار سابق خود برگشته و یا این که در کار دیگری که سخت و زیان آور شناخته شده مشغول به کار شده باشد موجب زایل شدن توالی اشتغال در کارهای سخت و زیان آور نمی گردد.
آیا اشتغال در حرف و مشاغل آزاد با پرداخت حق بیمه در مدت مذکور به صورت خویش فرما توالی اشتغال را زایل می کند؟
پاسخ: به استناد جزء د بند ۳ ماده ۱۲ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی چنانچه در فواصل اشتغال بیمه شده به کارهای سخت و زیان آور، اشتغال در حرف و مشاغل آزاد به مدت یک ماه واقع گردد. توالی اشتغال را از بین برده و موجب تناوب اشتغال می گردد.
انجام کارهای سخت و زیان آور به استناد ماده ۷۵ قانون کار برای زنان ممنوع است پس چرا کار پرستاران زن جزو کارهای سخت و زیان آور اعلام شده است ؟
پاسخ: به استناد قانون ارتقاء بهره وری کارکنان بالینی نظام سلامت که در جلسه علنی روز یکشنبه مورخ سی ام فروردین ماه یکهزاروسیصدوهشتادوهشت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۹/۲/۱۳۸۸ به تأیید شورای نگهبان رسیده، مجلس شورای اسلامی ماده ۷۵ قانون کار را در خصوص مورد مذکور اصلاح نموده است و پرستاران از شمول ماده مذکور مستثنی شده اند.
شغل من جزء مشاغل سخت و زیان آور تایید شده ولی در لیست بیمه عنوان کارگر برای من قید شه چگونه می توانم از مزایای بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور استفاده نمایم؟
پاسخ: مراتب از طریق بررسی پرونده فنی بیمه شده از طریق شعبات صندوق تامین اجتماعی قابل احراز می باشد و در صورت عدم احراز مراتب از طریق دیوان عدالت اداری قابل پیگیری است.
آیا خدمت در مناطق جنگی پس از پایان جنگ تحمیلی نیز جزء کارهای سخت و زیان آور محسوب می شود؟
پاسخ: خیر، خدمت فقط در زمان جنگ و در مناطق جنگی (جبهه) جزء مشاغل سخت و زیان آور محسوب می گردد و به استناد تبصره ۲ ماده ۱۴ قانون کار، آن دسته از بیمه شدگانی که مشمول اصلاحیه تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۴/۷/۱۳۸۰ مجمع تشخیص مصلحت نظام هستند به شرط آنکه خدمت نظام وظیفه خود رادر جبهه های نبرد حق علیه باطل طی نموده یا حضور داوطلبانه در جبهه داشته باشند سوابق خدمتی آنان جزء کارهای سخت وزیان آور محسوب می شود.
من کمتر از ۲۰ سال سابقه پرداخت حق بیمه در کارهای سخت و زیان آور را دارم ولی به دلیل اشتغال در کار سخت و زیان آوردچار فرسایش جسمی شده ام آیا می توانم با قانون سخت و زیان آور بازنشسته شوم؟
پاسخ: بلی، چنانچه کمیسیونهای پزشکی موضوع ماده (۹۱) قانون تأمین اجتماعی قبل از رسیدن بیمه شده شاغل در کارهای سخت و زیان آور به سابقه مقرر فوق، فرسایش جسمی و روحی وی را ناشی از اشتغال به کارهای سخت و زیان آور تشخیص و تأیید نمایند می توانند از مزایای بازنشستگی قانون مذکور استفاده نمایند.
شغل من در کمیته استانی به موجب ماده ۷۶ قانون تاین اجتماعی، سخت و زیان آور تشخیص داده شده و درحال انجام مراحل بازنسشتگی می باشم و تقاضای اضافه کاری ایامی که بیش از ۶ ساعت در کارگاه کار کرده ام را دارم ولی کارفرما نمی پذیرد، تکلیف چیست؟
پاسخ: قوانین و آیین نامه های مربوط به تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی در خصوص مزایای بازنشستگی در کارهای سخت وزیان آور می باشد و ارتباطی به مزایای مندرج در تبصره ماده ۵۲ قانون کارو آئین نامه آن ندارد.
طبق قانون مشاغل سخت و زیان آور و آیین نامه اجرایی آن کارفرما مکلف است تا ۲ سال پس از تایید مشاغل نسبت به ایمن سازی عوامل شرایط محیط کار اقدام کند ولی تاکنون این کار انجام نشده است تکلیف چیست؟
پاسخ: در صورت عدم حذف صفت سخت و زیان آوری محیط کار در مشاغل بند “الف” ظرف مهلت مقرر، مطابق قانون کار از سوی وزارتخانه های کار و امور اجتماعی، بهداشت و درمان و آموزش پزشکی از طریق مراجع ذی صلاح اقدام لازم بعمل می آید.
دیوان عدالت اداری دستور بررسی مجدد شغل من را صادر کرده و پس از بررسی مجدد شغلم سخت و زیان آور تشخیص داده شده، اگر تامین اجتماعی اجرا نکند تکلیف چیست؟
پاسخ: در صورتی که سایر موارد مندرج در قانون بازنشستگی پیش از موعد در مشاغل سخت و زیا آور توسط متقاضی احراز شده باشد مراتب عدم تمکین تامین اجتماعی از اجرای مفاد رای صادره توسط دیوان عدالت اداری از طریق اداره کل ابلاغ و اجراییات دیوان عدالت اداری قابل پی گیری خواهد بود.
عنوان شغلی مشابه من در کارخانجات سیمان تهران و درود سخت و زیان آور تایید شده ولی شغل من در سیمان آبیک سخت و زیان آور تایید نشده آیا صنایع سیمان با هم فرق دارند؟
پاسخ: به موجب ماده ۱۵ آیین نامه اجرایی تبصره ۲ الحاقی ماده ۷۶ قانون تامین اجتماعی آراء صادره در خصوص هر عنوان شغلی مختص به همان شغل و در همان کارگاه خاص می باشد و قابل تسری به سایر مشاغل و کارگاه های دیگر نیست.
شغل من در کمیته استانی سخت و زیان آور تایید شده و سابقه مقرر را هم دارم آیا می توان ترک کار کرده و منتظر برقراری مستمری از سوی تامین اجتماعی باشم؟
پاسخ: به استناد بند ۳ ماده ۱۳ آیین نامه اجرایی بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی بیمه شدگان به صرف ارائه درخواست بازنشستگی مجاز به ترک کار نبوده و می باید احراز شرایط و استحقاق آنها جهت بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان آور رسماً از سوی صندوق تأمین اجتماعی به آنها ابلاغ و سپس ترک کار نمایند. چنانچه بیمه شده شرایط استفاده از بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان آور را طبق این آیین نامه احراز کند صندوق تأمین اجتماعی مکلف است نسبت به برقراری مستمری وی اقدام نماید.
بعضی از مشاغل کارگاه من توسط کمیته استانی سخت و زیان آور تشخیص داده شده و کارگرانی که سابقه مقرر در مشاغل تایید شده را داشته اند بازنشسته شده اند و چهاردرصد میزان مستمری برقراری بیمه شدگان را نسبت به سنوات قبل را نیز به تامین اجتماعی پرداخت کرده ام ولی تامین اجتماعی به دلیل سخت و زیان آور بودن بعضی مشاغل، برای سایر کارگران که در این مشاغل مشغول به کار می باشند نیز تقاضای ۴ درصد حق بیمه اضافه را نموده است تکلیف چیست؟
پاسخ: پرداخت چهار درصد حق بیمه اضافه به تامین اجتماعی قبل از تقاضای مستمری بازنشستگی مشمولان قانون خلاف حکم مقنن و جزء مواردتخلف بوده لذا بخشنامه شماره ۶ مورخ ۷/۲/۱۳۸۱ تامین اجتماعی از طریق هیات عمومی دیوان عدالت اداری طی دادنامه ۳۷۱-۳۷۲ مورخ ۲۳/۵/۱۳۸۶ ابطال گردیده است.
افرادی که قبلاً شغل آنان جزء تاسیسات ملی و مهم بوده و شورایعالی حفاظت فنی مشاغل آنان را چه به صورت شغل و یا در خصوص سایر افراد تایید ننموده و در حال حاضر متقاضی می باشند آیا قابل طرح در کمیته های استانی می باشد؟
پاسخ: مطابق مصوبه مورخ ۱۶/۱۲/۱۳۸۹ شورای عالی حفاظت فنی به شرح ذیل قابل طرح در کمیته های استانی می باشد. درخصوص بررسی مشاغل افرادیکه قبلا مشاغل آنان بصورت گروهی و یا انفرادی در شورایعالی حفاظت فنی مورد بررسی قرار گرفته و شورای مذکور با توجه به آئین نامه قبلی در خصوص مشاغل آنان بدلیل ملی ومهم بودن مشاغل در موقعیت زمانی و نه ماهیت شغلی اظهار نظر نموده و بادر نظر گرفتن حذف تاسیسات ملی ومهم از آئین نامه مارالذکر، کمیته های استانی می توانند راجع به مشاغل مورد ادعای ایشان مطابق آیین نامه اجرایی ( جدید) بند (۵) جزء (ب) ماده واحده قانون اصلاح تبصره (۲) الحاقی ماده (۷۶) قانون اصلاح مواد (۷۲) و (۷۷) و تبصره ماده (۷۶) قانون تأمین اجتماعی مصوب ۱۳۵۴ و الحاق دو تبصره به ماده (۷۶) مصوب ۱۳۷۱ ـ مصوب ۱۳۸۰ـ موضوع تصویب نامه شماره ۱۵۳۶۵/ت۳۶۰۰۵هـ مورخ ۵/۲/۱۳۸۶ و اصلاحیه بعدی موضوع مصوبه شماره ۱۲۴۶۱۰/ت۴۴۵۴۷ک مورخ ۶/۶/۸۹ وزیران عضو کمیسیون امور اجتماعی و دولت الکترونیک اظهار نظر نمایند ودر صورت احراز سایر شرایط بیمه ای، صندوق تامین اجتماعی مکلف به برقراری مستمری اینگونه متقاضیان می باشد.
شورایعالی حفاظت فنی در سنوات قبل در رابطه با مشاغل افرادی اظهارنظر نموده است و منجر به عدم تایید مشاغل آن افراد شده آیا این احکام در خصوص سایر افراد متقاضی مشاغل مذکور قابل تسری است. و در غیر این صورت آیا کمیته های استانی می توانند اظهارنظر نمایند؟
پاسخ: بلی، آراء شورا صرفاً به جهت امعان نظر کمیته ها در صدور آراء می باشد بدیهی است با توجه به استقلال رای کمیته های استانی، در خصوص متقاضیان جدید صرفاً با بررسی در کمیته ها نسبت به احراز یا عدم احراز سخت و زیان آوری آن مشاغل اقدام می نمایند.
کارفرما در لیست های پرداخت بیمه، عنوان کارگر را برای بنده که در مشاغل سخت و زیان آور مشغول به کار می باشم درج نموده حق بیمه مشاغل سخت و زیان آور را پرداخت ننموده است، تکلیف چیست؟
پاسخ: تا قبل از احراز شرایط بازنشستگی نیاز به پرداخت حق بیمه به صورت مشاغل سخت و زیان اور الزامی نیست.
اگر وسایل اندازه گیری آلاینده در مشاغل سخت و زیان آور موجود نباشد، مثلاً وسیله سنجش میزان گازها و بخارات آلاینده در پمپ بنزین ها، چگونه می توان درخواست متقاضی را بررسی نمود، آیا شغل وی را جزو مشاغل سخت و زیان آور به حساب نیاوریم؟
پاسخ: اتخاذ تصمیم قطعی درکمیته ها مستلزم اندازه گیری عوامل زیان آور محیط کار وگزارش نهایی کارشناسان موضوع ماده ۲ آیین نامه و تبصره آن می باشد.
۲۵سال سابقه کار دارم، کارفرما پیشنهاد بازنشستگی را با استفاده از قانون نوسازی صنایع را نموده، اما تعدادی از همکارانم ب استفاده از قانون بازنشستگی در مشاغل سخت و زیان آور بازنشسته شده اند، کدامیک به نفع من می باشد؟
پاسخ: سنوات ارفاقی جهت بازنشستگی در کارهای سخت و زیان آور هر سال سابقه پرداخت حق بیمه یک و نیم سال محاسبه خواهد شد و در قانون نوسازی صنایع با ۵ سال سنوات ارفاقی مزد بازنشسته خواهد شد. بدین معنی که چنانچه سوابق کاری متقاضی در کارهای سخت و زیان آور ۲۵ سال باشد با ۳۵ روز حقوق دریافتی و در قانون نوسازی صنایع ۳۰ روز فرد بازنشسته خواهند شد. لذا در صورتیکه کار شما سخت و زیان آور باشد استفاده از قانون سخت و زیان آور به نفع شما خواهد بود.