بیش از ۵۸ درصد مردم جهان یک سوم از دوران زندگی خود را در محیط های کارسپری می کنند. مطابق با آمار سازمان بین المللی کار (ILO ) سالانه حدود ۲ میلیون نفر در محیط کار جان خود را بر اثر حوادث از دست می دهند و صدها هزار کارگر نیز دچار آسیب های جدی کوچک و بزرگ می شوند .

تعریف حادثه شغلی از دیدگاه سازمان بین المللی کار

بر اساس تعریف سازمان بین المللی کار حادثه شغلی یک واقعه برنامه ریزی نشده و غیر منتظره ناشی از کار است که منجر به مرگ،بیماری ویا آسیب یک یا چند کارگر می شود .
حوادث ناشی از کار هزینه های اقتصادی بالایی را چه به صورت مستقیم و چه غیر مستقیم و پنهان بر جوامع انسانی وارد می کنند . این هزینه ها در نهایت منجر به کاهش بهره وری و زیان اقتصادی و مالی می گردد .

متولی تدوین مقررات کار در ایران

در ایران متولی تدوین مقررات مرتبط با ایمنی و نظارت بر اجرای آن ها در محیط های کاری بر عهده وزارت تعاون،کار و رفاه اجتماعی است . اما آمارهای حوادث در محیط های کاری کشورمان گویای این واقعیت تلخ هستند که برخی از مدیران و کارفرمایان که تعداد آنها کم هم نیست نه تنها ایمنی را جزء لاینفک تولید نمی دانند بلکه بیشتر آن را اموضوعی هزینه بر قلمداد می کنند .
بنا به گفته حسن زدا معاون فنی و درآمد سازمان بیمه تأمین اجتماعی در طول سال ۱۳۹۴ تعداد ۱۴ هزارو ۷۲۷ حادثه ناشی از کار در کارگاه های تحت پوشش این سازمان اتفاق افتاده است که از این تعداد بیش از ۸۵ نفر فوت کرده اند. علت بیش از ۹۴۴۷ مورد این حوادث بی احتیاطی بیمه شدگان اعلام شده است .

آمار مرگ و میر بر اثر حوادث کار در ایران

بر اساس آمار اعلام شده از سوی وزارت کار در کشور ایران سالانه حدود ۱۴۰۰ نفر بر اثر حوادث فیزیکی ناشی از کار از دنیا می روند و نزدیک به شش برابر این رقم هم بر اثر مرگ های ناشی از بیماری های شغلی جان خود را از دست می دهند . البته باید توجه داشت که تعداد انبوهی از حادثه دیدگان نیز بدلیل صدمات جسمی وارده به جمع از کارافتادگان جزیی و کلی سازمان بیمه تأمین اجتماعی می پیوندند و از این طریق با دریافت مستمری هزینه های بالایی را به این سازمان تحمیل می کنند .
طبق اعلام سازمان بین المللی کار مرگ هر فرد به غیر از ضایعات و تبعات غم انگیز خانوادگی به طور مستقیم یک میلیارد تومان به اقتصاد کشور آسیب وارد کرده و به معنای از دست دادن ۷۵۰۰ روزکاری است . بر اساس این آمارها در کشور ایران سالانه مبلغی بالغ بر ۳۰ هزار میلیارد تومان صرف هزینه های ناشی از حوادث کار می شود .
بررسی حوادث نشان از آن دارند که حادثه ناشی از سقوط از ارتفاع در کارهای ساختمانی بیشترین تعداد حادثه و بیشترین روز کاری از دست رفته را در بین سایر حوادث دارا می باشد. این بررسی ها گویای آن است که کارگران تازه کار و بی تجربه یا کم تجربه دارای بیشترین ریسک وقوع حوادث شغلی بوده اند .

راهکار کاهش مرگ و میر بر اثرحوادث کار در ایران

کاهش حوادث ناشی از کار به عوامل و فعالیت های گوناگونی وابسته است . اقدامات پیشگیرانه از قبیل آموزش کارگران، تشویق آنها به مشارکت در برنامه های ایمنی و استفاده از وسایل حفاظت فردی و همچنین بازرسی های منظم در کاهش ریسک و خسارت های احتمالی موثر خواهد بود .
گذشته از ایمنی کارگاه و وسایل کار، نقش نظارتی کارفرما بر کارگران نیز در سلامت محیط کار و پرهیز از حوادث زیان بار اثر گذار است. البته تجربه نشان داده این بخش از تعهد کارفرمایان در بیشتر موارد نقض شده است . به عنوان مثال در موضوع بازنشستگی پیش از موعد در کارهای سخت و زیان آور با آن که قانون گذار دوسال فرصت برای استاندارد سازی محیط کار تعیین کرده و کارفرمایان را مکلف نموده در این فرصت به استاندارد سازی محیط کار کارگران اقدام کنند اما واقعیت ها نشان از ان دارند که کارفرمایان در طول ۱۴ سال از اجرای این قانون تن به این خواسته قانونگذار نداده و بیشتر خواهان تعدیل نیروهای انسانی شاغل خود و تحمیل هزینه پرداخت مستمری بر دوش سازمان بیمه تأمین اجتماعی بوده اند .
البته باید توجه داشت که با تمام تلاش متولیان ، مجموعه آموزش های قبل از استخدام و حین خدمت کارگران تاکنون نتوانسته سلامت و ایمنی کار را به طور کامل تأمین کند و به نظر می رسد تنها در صورتی می توان به کاهش حوادث ناشی از کار امیدوار بود که علاوه بر آموزش و فرهنگ سازی، مقابله با این معضل به یک وظیفه ملی تبدیل شده و همه نهاد ها و دستگاه های سیاست گذار و اجرایی کشور با وفاق ملی در راستای کاهش درصد حوادث ناشی از کار کوشا باشند .
توسعه فرهنگ خود مراقبتی، تنظیم برنامه های آموزشی منظم در مقاطع تحصیلی مختلف و توجه به تأمین سبد خواروبار کارگران از طریق مناسب سازی سطح دستمزدها و کاهش استرس های شغلی نقش بسیار زیادی در کاهش حوادث ناشی از کار خواهد داشت .

عزیز آذرخرداد : کارشناس تأمین اجتماعی

در صورتی که در زمینه بیمه تامین اجتماعی یا قانون کار نیاز به مشاوره تلفنی تخصصی دارید از طریق صفحه اصلی سایت بیدبرگ درخواست مشاوره خود را ثبت کنید

سازمان بیمه تامین اجتماعی

دیدگاهتان را بنویسید