با مطالعه آماری وضعیت بیمه در کشورهای پیشرفته و بدون در نظر گرفتن مبالغه گویی هایی که بعضاً در مورد مقایسه خدمات شهروندی بین خود و آنها به عمل می آوریم به این نتیجه می رسیم که بیمه از نقش و جایگاه ارزشمند حفاظت از ثروتهای انسانی و مادی در آن کشورها برخوردار است در حالیکه طبق نظر کارشناسان صنعت بیمه تقریباً عموم شهروندان ایرانی متاسفانه فاقد اطلاعات اولیه درباره بیمه و در نتیجه کم رونقی آن هستند و در این امر می تواند عامل اصلی کم توجهی به بیمه و در نتیجه کم حجمی بیمه در کشور باشد.
در این مقاله سعی بر آن است که ابتدا دلایل ضرورت بیمه شرح داده شود و سپس حوزه وظایف و ارکان اصلی و فرعی بیمه و در نهایت تشریح شاخه های مختلف بیمه ای همچون بیمه مسئولیت “کار ساختمان” حوادث کارگران و کارفرمایان و…..
با نگاهی به آمارهای بین المللی سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۰ ارزش اقتصادی کالاها و خدمات تولید شده در کشورمان در رتبه بیستم جهان قرار داشته ایم و در مقابل بایستی از نظر کمی حق بیمه ای که مردم در این سال به شرکت های بیمه ای می پرداختند معادل رتبه ارزش اقتصادی کالا و خدمات تولید شده قرار می داشت حال آنکه تنها ۷% از کل حق بیمه پرداخت شده در سراسر جهان را دریافت کرده اند.
با هر شاخص دیگری که وضع بیمه در ایران با دیگر کشورها مقایسه شود کشورمان با وجود برخورداری از جمعیت زیاد و سرزمین وسیع و منابع اقتصادی وافر وضع مطلوبی ندارد.
بسیاری از شهروندان ایرانی بیمه را نمی شناسند و یا تصور درستی درباره آن ندارند برای مثال بسیاری از اصناف با وجود داشتن توانایی در خرید بیمه عمر و حادثه از وجود چنین بیمه ای بی اطلاع اند و بسیاری گمان می کنند در صورت وقوع حادثه ای نظیر زلزله شرکت های بیمه قادر به جبران خسارت آنها نیستند که تصور نادرست و غیر منطقی می باشد.
انسان در طول قرون گذشته بیشتر با اتکا به پیشرفت های علمی و فنی شگفت انگیز بسیاری از خطرات طبیعی را که همواره آرامش اموال و جان وی را تهدید می کرد مقهور خود کرده است. برای مثال با پیشرفت علم پزشکی از بیماری های مسری که در گذشته یکباره جان هزاران نفر را می گرفت امروزه اثر کمتری دیده می شود. همچنین گاهی خبر ویرانگری زلزله و سیل و خسارات مالی و تلفات جانی آن را می شنویم اما به دلیل احداث بناهای نسبتاً محکم و پیشرفت های فنی در مهار آبهای سطحی خسارات آن کمتر از گذشته شده است پیشرفت های علمی و فنی و تحول در ابعادی مادی زندگی بشر به رغم ایجاد آسایش و رفاه فراوان خطرات جدیدی را پدید آورده است خطرات و حوادثی چون تصادفات رانندگی، سقوط هواپیما، آتش سوزی در واحدهای صنعتی چند مورد از خطرات خاص زندگی در جامعه مدرن است. این خطرات از نظر مقدار خسارت شاید کم اهمیت تر از خطرات حوادث طبیعی در قرون گذشته باشد اما متنوع تر شده است. حال آنکه انسان جامعه مدرن در مواجهه با خطرات پیرامون خود این تفاوت را با انسان جامعه سنتی دارد که برای کاستن از رنج های ناشی از خسارات وقوع این خطرات خود ابزار موثری را ابداع کرده است. در گذشته اگر فردی از زلزله جان سالم بدر می برد به دلیل نابودی اموال و از دست دادن سرپناه از ادامه زندگی مایوس می شد و شاید نیستی را بهتر از تحمل این وضع پر مشقت می یافت اما امروزه افراد با توسل به ابزارهایی چون بیمه می توانند پس از وقوع حادثه امیدوار به ادامه جریان زندگی باشند. با توجه به اینکه یکی از عوامل بنیادی در رشد و توسعه (امنیت سرمایه) می باشد و این امر نیز بدون وجود بیمه تحقق نخواهد یافت ، شرکت های بیمه با توانایی پذیرش انواع پوشش های بیمه ای و با هر سرمایه تلاش نموده است تا ضمن ایجاد امنیت در سرمایه گذاری گامی موثر در ایجاد خدمت بهتر به بیمه گذاران بردارند.
بیمه های مهندسی از جمله رشته های بیمه ای است که تضمین کننده سرمایه در بخش خصوصی و عمومی بوده و رونق چرخه اقتصادی می باشد.
مهمترین بیمه های مهندسی عبارتند از:
بیمه تمام خطر پیمانکاران
این بیمه ها خسارت های فیزیکی – غیرقابل پیش بینی و ناشی از حادثه را در حین اجرای پروژه های عمرانی و زیربنایی و عملیات ساختمانی انواع سازه از قبیل ساختمان های مسکونی ، اداری، برجها، کارخانجات، سیلوها، راهها، راه آهن، فرودگاه و یا سدها، پروژه های آبیاری و زهکشی، تونلها، پلها، لوله کشی فاضلاب،مخازن آب، موج شکنها و مانند آن را تحت پوشش قرار می دهد. عوامل زیادی از جمله آتش سوزی، صاعقه، انفجار، سیل، طغیان آب، انواع طوفان، زلزله، نشست، لغزش و رانش زمین، دزدی، طراحی غلط، اجرا با کیفیت نازل، فقدان مهارت، غفلت، اعمال ناشی از سوء نیت یا خطای اشخاص باعث بروز خسارات در انواع سازه ها می شوند که در ضمن به هدر رفتن سرمایه، سلامت جامعه را نیز به مخاطره خواهد انداخت. در بیمه یاد شده علاوه بر پوشش های فوق خسارت های جانی و مالی در برابر اشخاص ثالث و برداشت ضایعات نیز قابل بیمه شدن است و پس از تحویل موقت دوره نگهداری (دوره تضمین) نیز به منظور ایفای تعهدات قراردادی تحت پوشش قرار می گیرد.
بیمه تمام خطر نصب
این بیمه نامه خسارت های فیزیکی غیر قابل پیش بینی ناشی از حادثه که در حین اجرای عملیات نصب و یا مونتاژ انواع ماشن آلات و تجهیزات و نیز نصب هرگونه سازه با اسکلت فلزی در کارگاه های کوچک و بزرگ صنعتی، صنایع خودروسازی، شمیایی، فولاد، غذایی، چوب و کاغذ، چرم و کاشی سازی، صنایع وابسته به کشاورزی، پروژه های انتقال آب، گاز، خطوط انتقال نیرو را تحت پوشش قرار می دهد.
بیمه نامه تمام خطر نصب خسارت های ناشی از آتش سوزی، صاعقه و انفجار، زلزله، سیل، طوفان، طغیان آب، لغزش و رانش زمین، دزدی با شکست مرز تحت پوشش می باشد. مواردی نظیر طراحی غلط مصالح معیوب، اجرای غلط و خطرات به وجود آمده در کارخانه سازنده ماشین آلات و تجهیزات به کار گرفته شده برای نصب نیز قابل بیمه شدن می باشد.
پوشش بیمه تمام خطر از زمان شروع عملیات نصب و ساختمانی آغاز و شامل دوره آزمایش و نگهداری نیز خواهد شد و نیز مسئولیت در برابر اشخاص ثالث در بخش بیمه در تمام خطر تحت پوشش قرار می گیرد.بیمه سازه های تکمیل شده
بیمه سازه های تکمیل شده خسارت های وارد به انواع سازه های احداث شده را در زمان بهره برداری از قبیل ساختمان ها، برجها، جاده ها، راه آهن، فرودگاه، کانال های آبیاری، پلها، تونلها، سدها، موج شکن و اسکله، خطوط لوله آب، نفت، گاز، فاضلاب و نیز انبارها و معادن را تحت پوشش قرار می دهد. بیمه سازه تکمیل شده از نوع خطرات معین بوده و خسارت های ناشی از سیل، طغبان آب، طوفان، زلزله، آتش سوزی و انفجار، خرابکاری، برخورد وسائط نقلیه زمینی، دریایی و هوایی، نشست، حرکت زمین و صاعقه را تحت پوشش قرار می دهد.
بیمه ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاری
این بیمه نامه تمامی خسارت های وارد به ماشین آلات و تجهیزات پیمانکاری مانند لودر، بولدوزر، سایدبوم، جرثقیل و … را به عنوان ابزار کار پیمانکاران می باشد جبران می نماید.
مدارک لازم بزای صدور بیمه نامه در بیمه های مهندسی تمام خطر نصب پیمانکاران شامل موارد زیر است:
- فتوکپی پیمان
- ریز اقلام مورد بیمه یا فهرست بها
- نقشه کشی کار یا سایت پلان
- برنامه زمانبندی اجرای کار
- تکمیل پرسشنامه مربوطه
- درخواست کتبی بیمه گذار
مدارک لازم برای صدور بیمه نامه دوره بهره برداری:
- تکمیل پرسشنامه مربوطه
- ارائه ریز اقلام مورد بیمه
برای دریافت خسارت بیمه گذار باید مدارک زیر را ارائه نماید:
- اعلام خسارت ظرف مدت مقرر در بیمه نامه
- هماهنگی لازم جهت بازدید کارشناس
- تنظیم صورتحساب در محل و تعیین میزان خسارت
- ارائه مدارک درخواست شده در صورتجلسه تنظیمی.
در صورتی که در زمینه خرید بیمه و یا دریافت خسارت و دیه از شرکت بیمه نیاز به مشاوره تلفنی تخصصی دارید از طریق صفحه اصلی سایت بیدبرگ درخواست مشاوره خود را ثبت کنید