آشنایی با جایگاه بیمه تامین اجتماعی

در منشور سازمان بین المللی کار(ILO) ، تامین اجتماعی به مفهوم حمایتی است که جامعه برای اعضای خود از طریق مجموعه ای از اقدامات عمومی در برابر فشارهای اجتماعی و اقتصادی است که باعث قطع یا کاهش درآمد آنان به علت بیماری، زایمان، حوادث ناشی از کار، ازکارافتادگی، سالمندی و مرگ می گردد. تامین اجتماعی همچنین مراقبت های پزشکی و حمایت های نقدی  را نیز در برمی گیرد

تعریف بیمه شده

براساس قانون و مقررات بیمه تامین اجتماعی هر کارگری که برای کارفرمایی کار می کند و از او حقوق یا دستمزد (نقدی یا غیرنقدی) دریافت می کند. اگر مشمول سایر قوانین بیمه ای کشور نباشد، مشمول قانون تامین اجتماعی است و از زمانی که تحت پوشش قرار گیرد بیمه شده محسوب می شود. بنابر این بیمه شده به کسی اطلاق می شود که رأسا مشمول مقررات تأمین اجتماعی بوده و با پرداخت مبالغی به عنوان حق بیمه، حق استفاده از مزایای مقرر در این قانون را دارد.

حقوق بیمه شدگان

حقوق بیمه شدگان ناشی از تکالیف و تعهداتی است که بر پایه قانون و مقررات بیمه تامین اجتماعی بر عهده سازمان بیمه تامین اجتماعی قرار گرفته است برخی از این حقوق به شرح زیر است:

هر کارگری (که مشمول قانون بیمه تامین اجتماعی باشد ) حق دارد از اولین روز اشتغال به کار تحت پوشش بیمه اجتماعی قرار گیرد و می تواند از سازمان تامین اجتماعی احقاق این حق را در چارچوب اختیارات قانونی سازمان درخواست نماید

بیمه شدگان حق دارند به قوانین ومقررات و دستورالعملهایی که حقوق و تکالیف آنان را نسبت به سازمان بیمه تامین احتماعی بیان می کند دسترسی داشته باشند دراین زمینه سازمان تامین اجتماعی باید ضمن ارائه اطلاعات مناسب ابهامات موجود درآنها را نیز برطرف نماید

بیمه شدگان حق دارند در ازای ایام اشتغال و پرداخت حق بیمه از مزایای مقرر درقانون (تعهدات سازمان ) مانند بیمه حوادث. بیماریها. بارداری. غرامت دستمزد ایام بیماری وبارداری. بازنشستگی. از کارافتادگی. فوت و… برخوردار شوند . بنابراین سازمان مکلف است با تشکیل پرونده انفرادی برای هریک از بیمه شدگان درگرد آوری ونگهداری سوابق آنان تلاش لازم را بعمل آورد

بیمه شدگان وافراد تحت تکفل آنان حق دارند متناسب با نیاز خود ازخدمات درمانی سازمان تامین اجتماعی بزخوردارشوند . این خدمات صرفاً تابع نیاز آنها است وسازمان نمی تواند خدمات درمانی قابل ارائه به هر بیمه شده را با میزان حق بیمه پرداختی او مرتبط نماید

تعهدات سازمان بیمه تامین اجتماعی درقبال هر بیمه شده مشروط به تداوم اشتغال او در کارگاه مشمول قانون است اما اگر برای بیمه شده ای که تحت پوشش قرار گرفته برای مدتی از طرف کارفرما حق بیمه پرداخت نشود سازمان تامین اجتماعی نمی تواند تعهدات خود و حقوق بیمه شده را نادیده بگیرد . (دراین موارد سازمان ضمن انجام تعهدات خود به بیمه شده حق بیمه یاد شده را از کارفرما وصول می نماید )

بیمه شدگان حق دارند درصورتی که برخی از تصمیمات . مصوبات یا عملکرد سازمان تامین احتماعی موجب تضییع حقوق قانونی آنان شود . ابطال آن واحقاق حق خود را از دبوان عدالت اداری بخواهند

بیمه شدگان حق دارند به هنگام تغییر شغل یا جابحایی محل اشتغال آنان از شعبه تامین اجتماعی بخواهند که سوابق بیمه ای آنان را به طور یکجا در شعب واقع درآخرین محل اشتغال گرد آوری و نگهداری نماید. سازمان تامین احتماعی مکلف به پذیرش این درخواست ها بوده ودرصورتی که دراین جابجایی ها به سوابق بیمه شده لطمه ای وارد شود مسئول می باشد

بیمه شدگان حق دارند در صورتی که سوابق آنان نزد سازمان بیمه تامین اجتماعی منجر به ایجاد مزایای قانونی نزد سایر سازمانها و موسسات (مانند بانک ها ) یا احقاق حقوق از دست رفته آنان می شود گواهی این سوابق را از شعب تامین اجتماعی تقاضا نمایند.