کسور قانونی وجوهی است که کارفرما موظف است هر ماهه بابت حقوق پرداختی به کارگران به سازمانهای مربوط پرداخت نماید. بخشی از این مبالغ از حقوق کارگر کسر می شود و بخشی دیگر نیز سهم کارفرما ست. در هر حال مسئول پرداخت وجوه مذکور کارفرما می باشد و کارگر هیچگونه مسئولیتی ندارد. مالیات و حق بیمه مهمترین کسور قانونی محسوب می شود.
تعریف حق بیمه
حق بیمه وجهی است که کارفرما بابت بیمه اجتماعی کارگران از حقوق کارگر کسر و سهم خودرا نیز به آن افزوده و به شعب سازمان تامین اجتماعی پرداخت می کند. میزان حق بیمه ۳۰ درصد دستمزد دریافتی کارگر می باشد که بابت خدماتی از قبیل: بازنشستگی و فوت بعد از بازنشستگی ۱۲ درصد ، فوت قبل از بازنشستگی ۲ درصد ، ازکارفتادگی ۴درصد ، درمان ۹ درصد و بیمه بیکاری ۳ درصد می باشد. سهم کارفرما از حق بیمه ۲۳ درصد و سهم بیمه شده ۷ درصد می باشد.
وجوه مشمول کسر حق بیمه
تمام وجوه و مزایای نقدی و یا غیرنقدی مستمر که تحت هر عنوان به صورت مزد، حقوق، کارمزد و یا کارآموزی در مقابل کار به بیمه شده پرداخت می گردد، مشمول کسر حق بیمه است. بنابراین پرداختی های زیر مشمول کسر حق بیمه می باشد:
- مزد، حقوق، دستمزد
- مزایای مستمر شغلی (فوق‌العاده شغل)
- اضافه کار
- حق‌الزحمه
- نوبتکاری
- فوق‌العاده کارهای سخت و زیان‌آور
- حق حضور در جلسات
- کار شب و فوق‌العاده کشیک
- مزد ایام تعطیل و مرخصی
- کمک هزینه مسکن
- پاداش مستمر
- دریافتی افرادی که به طور کارمزدی به کار اشتغال دارند.
- دریافتی کارآموزان(در مواردی که افراد جهت یادگیری مشاغل در کارگاهها وجهی دریافت می کنند.)
- ایاب و ذهاب کارکنان که به صورت ماهیانه برای رفت وآمد به محل کار و منزل پرداخت می شود.
بنابراین مزایای زیر مشمول کسر حق بیمه نیست:
- بازخرید ایام مرخصی
- هزینه عائله مندی
- هزینه سفر و فوق العاده مأموریت
- عیدی
- مابه التفاوت کمک هزینه مسکن و خواربار در ایام بیماری
- حق شیر
- پاداش نهضت سواد آموزی
- حق التضمین (کسر صندوق)
- خسارت اخراج و مزایای پایان کار
- پاداش افزایش تولید. (در صورتی که بیش از حقوق دو ماه در سال پرداخت نشود)
برداشت های قانونی کافرما از حقوق کارگر
قانونگذار برای حقوق و دستمزد کارگران ارزش و حرمت خاصی قائل است از این رو مجوز برداشت از حقوق کارگر فقط در موارد و شرایط خاصی داده شده است ،
بنابراین برداشت از حقوق کارگر توسط کارفرما صرفاً در موارد زیر مجاز است:
- موردی که قانون اجازه داده باشد.(حق بیمه و مالیات)
- مواردی که بر اساس آراء دادگاهها مجوز برداشت آن داده شده است.
- اقساط وام های پرداختی توسط کارفرما
- چنانچه بر اثر اشتباه در محاسبه مبلغی اضافه به کارگر پرداخت شده باشد
- اجاره خانه سازمانی که توسط کارفرما در اختیار کارگر قرارداده شده است.
- وجوه تعهد شده کارگر بابت اجناس دریافتی از شرکت تعاونی
مالیات برحقوق
مالیات مبلغی است که از حقوق کارگر برداشت و به صندوق دولت پرداخت می شود. هر ساله مبلغ معافیت مالیاتی حقوق کارگران و کارمندان توسط هیات دولت تعیین و اعلام می شود.
وجوه مشمول مالیات بر حقوق
از کلیه دریافتی های کارگر (حقوق، اضافه کاری، حق اولاد، خوارو بار و مسکن ..)مالیات کسر می شود مگر در موارد زیر:
- بازخرید ایام مرخصی
- کمک هزینه عائله مندی
- هزینه سفر و فوق العاده ماموریت
- فوق العاده های بدی آب و هوا
- عیدی
- پاداش آخر سال
- کمک هزینه مسکن و خوار و بار در ایام بیماری
- حق شیر
- پاداش نهضت سوادآموزی
- حق التضمین (کسرصندوق)
- خسارت اخراج یا مزایای پایان کار
- پاداش افزایش تولید با توجه به مصوبات اداره کار
مزد کارگر جزء دیون ممتازه است
در ضمن باید توجه داشت که مزد کارگر(کلیه مطالبات) جزء دیون ممتازه است ، بنابراین چنانچه کارفرما فوت کرده یا ورشکست شود، در ابتدا حقوق و مزایای کارگر از ماترک و اموال او برداشته و به کارگر پرداخت می گردد. (ماده ۲۲۶ قانون امور حسبی ۲/۴/۱۳۱۹و ماده ۶۵۸قانون تصفیه امور ورشکستگی مصوب ۲۴/۴/۱۳۱۸)
علاوه بر این در صورت بدهی کارگر به کارفرما فقط می توان مازاد بر حداقل مزد را به موجب حکم دادگاه برداشت کرد. این برداشت نباید از یک چهارم کل مزد کارگر بیشتر باشد. نفقه افراد واجب النفقه کارگر از این قاعده مستثنی و تابع مقررات قانون مدنی است. ( نفقه شامل مسکن، البسه، غذا و اثاث به قدر رفع حاجت می باشد)
در صورتی که در زمینه بیمه تامین اجتماعی یا قانون کار نیاز به مشاوره تلفنی تخصصی دارید از طریق صفحه اصلی سایت بیدبرگ درخواست مشاوره خود را ثبت کنید
